GFPS-Forum 2018

• Von verlorenen Herzen und der Macht der Sprache: GFPS-Forum in Heidelberg von 29.06 - 02.07.2018 von Johanna Sophie Hiebl
• Forum GFPS 2018 w Heidelbergu von Johanna Sophie Hiebl

Von verlorenen Herzen und der Macht der Sprache: GFPS-Forum in Heidelberg von 29.06 - 02.07.2018

Der Sommerhitze zum Trotz fanden sich ein bunter Haufen an Stipendiat*innen, Vorstand und neuen Gesichtern (diesmal auch erstmals zehn Teilnehmer*innen aus der Ukraine) in Heidelberg zusammen, um gemeinsam ein umso bunteres Wochenende zu erleben.

• 

  Am Schloss

• 

  GFPS-Forum 2018

• 

  Stadtführung

• 

  Vorträge der Stipendiat*innen 30.06.2018

• 

  Comics genauer unter die Lupe genommen 30.06.2018

Wer schon früher angereist war konnte die Friedrich-Ebert-Gedenkstätte in einer zum Leitthema passenden Führung kennenlernen. Über ein Vernetzungsbingo, die fiktive Figur Loesje und einen TEDx-Talk zum Thema „Wie beeinflusst Sprache unser Denken?“, waren wir mitten im Thema.

Um nur kleine Ausschnitte zu geben, was uns das Forum über thematisch ziemlich beschäftigt hat, möchten wir einige Gedanken der Teilnehmer*innen zum thematischen Einstieg aufführen:

"Jede Sprache unterdrückt andere Sachen. Gleiche grammatische Wendungen haben unterschiedliche Semantik. Welche Relation gibt es zwischen Metasprache und der Sprache, die wir im Alltagsleben benutzen?"

„Can I use language A to check my thoughts in language B for validity?"

"Sprache beeinflusst nicht nur die Art, wie man sich ausdrückt, sondern auch die Gedanken eines Menschen. Je mehr Sprachen man kennt, desto vielseitiger wird man also. In einem solchen Umfeld hat das besondere Auswirkungen auf die Weltanschauung, weil man nicht nur Meinungen austauscht, sondern auch etwas von einer anderen Kultur gezeigt bekommt."

"Haben Menschen, die mehrere Fremdsprachen beherrschen mehrere Realitäten?“ „Wie schafft Sprache unsere Wirklichkeit? Trotz unterschiedlicher Auffassungen, die es immer gibt und unterschiedlicher Wahrnehmung der Welt haben wir doch alle irgendwie die gleichen Emotionen, egal welche Sprache wir sprechen."

„Sprache geht Handeln voraus – sie bringt Kultur zu jedem Teilnehmer und jeder Teilnehmerin. Diversität in den Sprachen zeigt die Diversität der Menschen. Trotzdem gibt es keine Grenzen, sondern ein „Wir“ statt „ihr“ und „ich“. Also gemeinsam in Diversität…?“

„Man kann alle Türen mithilfe einer Sprache entweder öffnen oder auch schließen. Jede Sprache hat einige Begriffe, die auf einer anderen nicht existieren oder sich nicht übersetzen lassen…“

„Sprache beeinflusst die Art und Weise, wie wir denken. Aber auch wir können die Sprache beeinflussen und zu solchen Zwecken und in solcher Weise benutzen, wie man möchte. Vielleicht sollte man stärker reflektieren, wie man seine eigenen Gedanken äußert…?“

Neben dem Programm der vielfältigen Vorträgen der Stipendiat*innen aus den unterschiedlichsten Fachbereichen oder einem Fachvortrag von Herrn Prof. Dr. Michael Haus darüber, wie Sprache Politik formt, konnte thematisch auf einem Abendspaziergang zum Schloss oder einer Panoramawanderung auf dem Philosophenweg noch weitergedacht werden. Es blieb jedoch auch genug Zeit, um die Studentenstadt Heidelberg kennenzulernen: Sei es durch ein Running-Dinner, wo Heidelberger Student*innen für uns GFPSler ihre Küchen öffneten und wir gemeinsam kulinarische Köstlichkeiten zauberten.

In thematischen Stadtführungen zu Polen in Heidelberg waren zum einen die Polnischkenntnisse gefragt und wer es am Sonntagmorgen lieber entspannt und humorvoll mochte, der konnte die Geschichte der Altstadt durch die Augen des ukrainischen Studenten Sam etwas genauer unter die Lupe nehmen. Der aufgebaute Stress der Projektpräsentationen konnte spätestens beim Tanzen, beim Frühschwimmen oder gemütlichen Gesprächen bis tief in die Nacht entladen werden.

Bei der Abreise schallten die Abschiedsformeln „Bis bald! Na razie und До встречи durch das Hostel und ich bin mir sicher, dass sich alle Teilnehmer*innen der Macht dieser Worte bewusst waren – ganz egal in welcher Sprache sie auch erklangen. Auf ein baldiges Wiedersehen auf etwaigen GFPS-Projekten!

Johanna Sophie Hiebl

---

Forum GFPS 2018 w Heidelbergu

Mimo gorąca grupa stypendystów, członków GFPS i sympatyków (w tym pierwszy raz 10 osób z Ukrainy) spotkała się w Heidelbergu, aby spędzić wspólnie weekend podczas Forum GFPS.

Ci, którzy pierwszego dnia przyjechali wcześniej mogli zwiedzić miejsca związane z Friedrichem Eberetem podczas tematycznej wycieczki. Następnie, zaczynając od bingo integracyjnego, poprzez prezentację fikcyjnych haseł Loesje oraz dopasowany wykład z serii TED-x, zostaliśmy wprowadzi w główny temat Forum: „Język to potęga“.

Aby opisać, czym zajmowaliśmy się podczas Forum, chcielibyśmy krótko przytoczyć przemyślenia uczestników podczas naszej dyskusji wprowadzającej pierwszego wieczora :

„Każdy język wpływa na inny język. Takie same konstrukcje gramatyczne mają różną semantykę. Jaka jest relacja między metajęzykiem, a językiem, który używamy w życiu codziennym?"

„Czy języka A można użyć do sprawdzenia poprawności moich myśli w języku B?“

„Język wpływa nie tylko na sposób, w jaki się wyrażamy, ale także na myśli człowieka. Im więcej zna się języków, tym bardziej wszechstronny staje się człowiek. W tym otoczeniu ma to szczególnie duży wpływ na świoatopogląd, ponieważ nie tylko poglądy, ale także da się zobaczyć inną kulturę.“

„Czy osoby, które znają różne języki żyją w różnych rzeczywistościach?“

„Jak język tworzy naszą rzeczywistość? Mimo różnych poglądów, które zawsze będą oraz mimo różnych percepcji świata mamy jakoś takie same emocje, nieważne w jakim języku mówimy.“

„Język ma pierwszeństwo przed czynami – przynosi kulturę każdemu uczestnikowi i każdej uczestniczce. Różnorodność w językach pokazuje różnorodność w ludziach. Mimo to nie ma żadnych granic, jesteśmy tylko „My“ zamiast „Wy“ czy „Ja“. Razem w różnorodności…?“

„Przy pomocy języka można wszystkie drzwi otwierać albo też zamykać. Każdy język ma pewne zwroty, które w innych nie istnieją albo nie dają się przetłumaczyć.“

„Język wypływa na sposób w jaki myślimy. Ale także my możemy wpływać na język i wykorzystwać go do takich celów i w taki sposób, w jaki chcemy. Być może należałoby mocniej zastanawiać się, jak formułujemy myśli…?“

Oprócz programu, składającego się z różnorodnych wykładów stypendystów i stypendystek z najprzeróżniejszych dziedzin nauki oraz wykładu prof. dr Michaela Hausa na temat jak język formuje politykę, można było także dyskutować na ten temat w trakcie wieczornego spaceru do zamku oraz podczas dalszego spaceru na Philosophenweg. Zostało jednak także sporo czasu, aby zwiedzić miasto studenckie Heidelberg, czy to poprzez Running-Dinner, podczas którego studenci z Heidelbergu udostępniali uczestnikom Forum swoje kuchnie i uczestnicy wspólnie z nimi wyczarowali kulinarne pyszności. Odbyły się także dwie tematyczne wycieczki: jedna o Polakach w Heidelbergu, a druga o historii starego miasta, prowadzona przez znajomego studenta z Ukrainy. Cały skumulowany stres z prezentacji stypendystów uszedł podczas tańców czy rozmów do późna w nocy, a także podczas porannego wyjścia na basen następnego dnia.

Podczas odjazdu słowom „Bis bald!“, „До встречи” czy „Na razie!” nie było końca. Jestem pewna, że uczestnicy byli świadomi mocy tych słów – obojętnie w jakim języku wybrzmiewały, będziemy się widzieć wkrótce na nadchodzących projektach GFPS.

Johanna Sophie Hiebl